Διαγωνισμό για κοιτάσματα αντιμονίου προκηρύσσει το ΥΠΕΝ

Σε νέους διεθνείς διαγωνισμούς για την παραχώρηση εκμετάλλευσης κοιτασμάτων ετοιμάζεται να προχωρήσει η κυβέρνηση, σύμφωνα με τα όσα δήλωσε η υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), Αλεξάνδρα Σδούκου, μιλώντας χθες στο Συνέδριο RawMat 2023, με θέμα «Κρίσιμες πρώτες ύλες: Η στρατηγική αυτονομία της χώρας». Το αντιμόνιο αναμένεται να διαδραματίσει ρόλο πρωταγωνιστή στα μελλοντικά σχέδια του ΥΠΕΝ.

Η εκκίνηση νέων διεθνών διαγωνισμών για την εκμετάλλευση ορυκτών σε δημόσιους μεταλλευτικούς χώρους (ΔΜΧ), με ικανοποιητικό βαθμό ωριμότητας, ώστε να προσελκύσουν το διεθνές επενδυτικό ενδιαφέρον, φαίνεται πως θα απασχολήσει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Ωστόσο, όπως ανέφερε η κ. Σδούκου, «αυτό προϋποθέτει να έχει προηγηθεί εκτεταμένη και στοχευμένη κοιτασματολογική έρευνα, αλλά και αξιόπιστες τεχνικοοικονομικές προσεγγίσεις, σχετικά με το περιεχόμενο αποθεματικό δυναμικό προς αξιοποίηση. Οι στόχοι μας θα πρέπει να εντάσσονται όχι μόνο στην εθνική, αλλά και στην ευρωπαϊκή στρατηγική και αντιστοίχως τα κριτήριά μας πρέπει να εμπεριέχουν και τη διάσταση αυτήν.

«Είμαστε έτοιμοι να προχωρήσουμε τη διαγωνιστική διαδικασία για το αντιμόνιο, το οποίο εμπεριέχεται σε όλους τους καταλόγους της ΕΕ (από το 2011 μέχρι σήμερα), ως κρίσιμο και στρατηγικό μέταλλο. Γι’ αυτό είναι επιτακτική η ανάγκη διασφάλισης του ανεφοδιασμού του», ανέφερε κατά την ομιλία της. «Είμαστε έτοιμοι σημαίνει ότι πέραν όλων των προϋποθέσεων που αφορούν την κοιτασματολογική ωριμότητα και τα δεδομένα της αγοράς, έχουμε εξετάσει -σε υπηρεσιακό επίπεδο- και τους λοιπούς, τυχόν απαγορευτικούς παράγοντες, σε σχέση με την ασφάλεια και το περιβάλλον», τόνισε η υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Στην Ελλάδα κοιτάσματα αντιμονίου υπάρχουν στο Καλλυντήριο της Ροδόπης, βόρεια της κωμόπολης Λαχανά, στο ορεινό συγκρότημα Κρουσίων Κιλκίς, στην Κέραμο Χίου και σε μεταλλεία της ΒΑ Χαλκιδικής, στα μεταλλεία Κασσάνδρας, στις περιοχές Στρατωνίου και Ολυμπιάδας. Ο διαγωνισμός θα αφορά πιθανώς το κοίτασμα του Δημόσιου Μεταλλευτικού Χώρου (ΔΜΧ) Καλλυντηρίου, του Δήμου Αρριανών του Ν. Ροδόπης. Το κοιτασματολογικό ενδιαφέρον εντοπίζεται ακριβώς στην παρουσία μεταλλοφορίας αντιμονίτη και των περιεχομένων μετάλλων αντιμονίου, μολύβδου, ψευδαργύρου, χαλκού και αργύρου, ενώ στον ευρύτερο ΔΜΧ υπάρχουν ενδείξεις και για μεταλλοφορία χρυσού. Η αξία σε περιεχόμενα μέταλλα αντιμονίου, αργύρου και χρυσού στα δυναμικά αποθέματα ανέρχεται «IN SITU» σε περίπου 0,5 δισ. ευρώ.

Η κα Αλεξάνδρα Σδούκου επισήμανε πως το αντιμόνιο είναι ένα κρίσιμο μέταλλο, μεγάλης στρατηγικής σπουδαιότητας για την ευρωπαϊκή οικονομία, το οποίο -παρ’ όλα αυτά- έχει βαθμό εξάρτησης από εισαγωγές 100% και συνεπώς ο κίνδυνος ανεφοδιασμού του είναι πολύ μεγάλος. Πράγματι, η «πράσινη» μετάβαση και ο σκληρός ανταγωνισμός από τρίτες χώρες οδήγησε την ΕΕ στο να λάβει μέτρα για την αξιοποίηση των ορυκτών πρώτων υλών. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καθόρισε τη θέση για τον προτεινόμενο Κανονισμό από την Κομισιόν με τον οποίο θεσπίζεται πλαίσιο για τον ασφαλή και βιώσιμο εφοδιασμό των χωρών της ΕΕ με τις «κρίσιμες πρώτες ύλες». Ο σχετικός κανονισμός έχει επικρατήσει να αναφέρεται με την αγγλική ορολογία «Critical raw materials act». Στην λίστα με τις 34 «κρίσιμες» πρώτες ύλες συμπεριλαμβάνεται και το αντιμόνιο.«Τα υλικά πρέπει να ιεραρχηθούν με βάση την κρισιμότητά τους και τον βαθμό εξάρτησης από τις εισαγωγές της ευρωπαϊκής βιομηχανίας σε αυτά. Ευτυχώς, στον τόπο μας υπάρχει αυτή η δυνατότητα για ορισμένους δημόσιους μεταλλευτικούς χώρους και ορυκτά, που μάλιστα έχουν χαρακτηριστεί ως απολύτως κρίσιμα σε ευρωπαϊκό επίπεδο».

Το αντιμόνιο χρησιμοποιείται ως σημαντικό συστατικό πολλών μεταλλικών κραμάτων με βάση τον μόλυβδο και τον κασσίτερο, στα οποία προσδίδει σκληρότητα και μηχανική αντοχή. Χρησιμοποιείται, επίσης, στα κράματα για αντιτριβικά μέταλλα, για τα έδρανα ολίσθησης των μηχανών, για τη βαφή υφασμάτων, καθώς και για την παρασκευή πλαστικών και χημικών. Ακόμη, βρίσκει εφαρμογή σε υλικά συγκόλλησης, μπαταρίες μολύβδου και στην κατασκευή ειδικών τύπων ημιαγωγών. Το αντιμόνιο χρησιμοποιείται επίσης στη μορφή του τριοξειδίου του για την παραγωγή ενώσεων επιβραδυντικών φλόγας.

Τέλος, αναφέρθηκε και στα κωλύματα του ελληνικού κράτους όσον αφορά το πλαίσιο αδειοδότησης. «Υπάρχουν περιστασιακές καθυστερήσεις των υπηρεσιών, θα συμφωνήσουμε, ειδικότερα στο περιβαλλοντικό κομμάτι και σε εκείνο που αφορά στις δασικές αρχές. Εντούτοις, δεν θα το αφήσουμε κι αυτό χωρίς παρεμβάσεις. Θα αφουγκραστούμε τους θεσμικούς φορείς και θα προσπαθήσουμε να ικανοποιήσουμε τα λογικά αιτήματα». Στόχος του υπουργείου θα είναι τώρα η σύσταση Ειδικής Ομάδας Εργασίας, η οποία θα επεξεργαστεί το σχέδιο τροποποιήσεων των διατάξεων του Μεταλλευτικού Κώδικα, με βασικό στόχο τη διευκόλυνση των επενδύσεων στον Ελληνικό Ορυκτό Πλούτο όσον αφορά τα κρίσιμα και στρατηγικά ορυκτά. «Η ομάδα αυτή, σε συνδυασμό με τα πορίσματα της Επιτροπής που έχει ήδη συγκροτηθεί για τη «φύλαξη, συντήρηση και εναλλακτική αξιοποίηση χώρων μετά το πέρας των μεταλλευτικών έργων, καθώς και τη διατήρηση και ανάδειξη της μεταλλευτικής κληρονομιάς (mining heritage) Β’2969/2023, νομίζουμε ότι θα βοηθήσει σημαντικά», κατέληξε.